top of page

19. Yılında Srebrenica Soykırımı

Hikmet ÇETİN

Giriş

 

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra faşizm ve soykırım, “Uygar Dünya”nın, Avrupa'nın ortasında

bir kez daha ortaya çıktı. Tam da Avrupa'ya ‘Barış’ egemen olacak derken, bu kez cellatlar

insanlığını yitirmiş, Bosnalı Sırp faşistleri, Sırp ordusu, Sırp çeteleri olarak ete, bedene büründü. Holocaust'tan sonraki en büyük soykırım Bosna'da yaşandı; Boşnaklar’ın üzerinde uygulandı, Boşnak Soykırımı olarak Dünya’nın belleğine kazındı. Ve 11 temmuz 1995'te Hollandalı BM Barış Gücü askerlerinin koruyamadığı, güvensiz, BM Srebrenica Güvenli Bölgesi'nde Sırplar vahşetlerini taçlandırdılar; 20. Yüzyılın son büyük soykırımına imza attılar: Srebrenica Soykırımı

 

"Uygar Batı’nın başka bir din başka bir inanç başka bir etnik gruba tahammül edemeyişinin

örneğidir Bosna. Avrupa’nın yanı başında bunun bir örneğidir. Küçücük bir Bosna’ya bile

tahammül edemeyişlerinin büyük örneğidir. "

 

Bosna Savaşı günlerinde Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak Türkiye'nin Bosna politikasını yöneten Hikmet Çetin'in sözleri böyle özetliyor, Uygar Dünya diye adlandırdığımız Avrupa Devletleri'nin timsah göz yaşlarıyla izlediği Bosna Savaşı'nı çözme çabalarını.

 

Bosna Sancak Akademik Kültür ve Tarih Vakfı, Srebrenica Soykırımı'nın unutturulmaması bilinci içinde, Soykırım'ın 19 yılında bir toplantı düzenledi. İstanbul Ticaret Üniversitesi konferans salonunda 5 Temmuz 2014 günü yapılan toplantıda konuşmacı savaş yıllarının Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sn Hikmet Çetin'di.

 

Kalabalık bir dinleyici kitlesi önünde yapılan konuşma yoğun bir ilgi ile dinlenildi. "Bosna Sancak Akademik Vakfı Konferansları 3: 19 Yılında Srebrenica Soykırımı" başlıklı toplantıda Sn Hikmet Çetin konuşmasının ardından izleyicilerin yoğun sevgi sözcüklerinin yanı sıra yoğun soruları ile de karşı karşıya kaldı. Savaş'ın perde arkasını özetlemeye çalışan Sn Çetin, izleyicilerin meraklı sorularını özenle yanıtladı.

 

İleleyen sayfalarda bir dönem TBMM Başkanlığı'nı da yapmış olan Sn Hikmet Çetin'in yapmış

olduğu konuşmayı ve sorulara verdiği yanıtları bulacaksınız.

 

Toplantıya ilişkin bu kitapçık hazırlanırken meraklı okuyucular için, Sn Çetin'in sözünü etmiş

olduğu bazı olayları, kişileri dipnotlar ile açıklama yoluna gittik.

 

Adı Bosna'nın özgürlüğü ve özgürleşme çabalarıyla özdeşleşmiş Devlet Başkanı Alija İzetbegović'in sözcüklerini bir kez daha anımsamanın gereğini duyuyoruz:  

" Eğer bize yapılan soykırımı unutursak, tekrar aynı şeyleri yaşayabilirz. Ancak, size intikam peşinde koşun demiyorum. Sadece yapılanları asla unutmayınız."

 

Bosna Savaşı sırasında, çözer gibi davranıp çözmeyen, savunur gibi yapıp savunmayan,

soykırımı görmemiş gibi yapıp, göz yuman, Srebrenica'ya hava desteği yollar gibi yapıp

yollamayan; kısacası “ GİBİ " davranmayı iyi bildiğini gösteren Uygar Dünya, savaş sonrasında da aynı yeteneğini göstermeye devam etmektedir.

 

Lahey Adalet Divanı bir taraftan Srebrenica'da "Soykırım"ı kabul ederken, diğer taraftan, Devlet Başkanı ve Genelkurmay Başkanı'nı SOYKIRIM SUÇU ile yargıladığı REPUBLIKA SIRPSKA'yı, Devlet Başkanı Slobodan Milosević'i yargıladığı SIRBİSTAN CUMHURİYETİ'ni bu suçtan muaf tutmaktadır. Bunun pratik sonuçları olarak Republik Sırpska ve Sırbistan "Soykırım" lekesinden ve tazminat zorunluluğundan kurtulmakta, Soykırım ile ele geçirilen toprakların verilmesi zorunluluğuna karşın "Soykırım yapmayan !!!!" Republika Sırpska işgal ettiği topraklar üzerinde bölücü çabalarını geliştirmektedir.

 

Srebrenica'yı unutmamanın ve unutturmamanın bilincindeyiz. Büyük Boşnak Şairi ve yazarı Abdullah Sidran tarafından Srebrenica için yazılan "Suze Majki Srebrenice/ Srebrenicalı

anneye gözyaşı" destan şiirindeki sözcükler ile dünyaya sesleniyoruz:

 

"Hiç değilse

Bir an için durun

Vicdanlarınızda

Kitaplarınızda

Gerçek ve Adalet taneciğinin

Nerede kaybolduğuna

Bakın

 

Eğer kalbinizde

Bir tanecik de olsa

Adalet ve Gerçek

Taneciğini bulursanız

İyilikten ve gümüşten

Gümüşten ve iyilikten olma

Güzeller güzeli Srebrenica’yı

Srebrenica’ya geri verin!

Adaletten bir kırıntı

Ve zerre kadar bir Gerçek

Bulun içinizde

 

Srebrenica’yı

Srebrenica’ya geri verin "

 

bottom of page