Bosna Sancak Akademik Kültür ve Tarih Vakfı
Jasmila Žbanić
Bosnalı film yönetmeni. 56. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde “Grbavica” isimli filmiyle Altın Ayı ödülünü ve Amerikan Film Enstitüsü Büyük Jüri Ödülü’nü kazanarak dikkatleri üzerinde topladı. 60. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde büyük ödül için yarışan adaylardan birisi “Na putu” filmiyle yine Žbanić idi.
Jasmila Žbanić, Boşnak bir ailenin çocuğu olarak 1974 yılında Saraybosna'da dünyaya geldi. İlk ve orta eğitimini doğduğu şehirde tamamladı.1996’da Saraybosna Tiyatro Akademisi’nin Sinema ve Tiyatro Yönetmenliği Bölümü’nden mezun oldu. 1997’de Imaginary Academy Groznan’da Prof. Lew Hunter’ın senaryo yazımı ve Prof. Lee de Long’un kukla atölyesine katıldı. ABD'de, bir müddet Vermont merkezli Bread and Puppet Theater'da kuklacı, bir süre de Lee De Long atölyesinde palyaço olarak çalıştı.
Bosna Hersek'e döndükten sonra, 1997 yılında “Deblokada- Engelleri kaldırmak” isimli sanat derneğini ve Good Nourishment Tiyatrosu’nu kurdu. Žbanić, Deblokada'da birçok belgesel,
video çalışması ve kısa filmi yazıp yönetti. Çalışmaları dünya üzerinde; Manifesta 3 (2000-Slovenya), Kunsthalle Fridericianum (2004- Kassel), İstanbul Bienali (2003) gibi birçok gösteri ve festivalde gösterildi. Sonrasında ise uzun metrajlı sinema filmleri çekmeye yöneldi.
56. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde Grbavica isimli filmiyle Altın Ayı Ödülünün yanı sıra,
Büyük Jüri Ödülü, En İyi Avrupa Yapımı Film Ödülü ve En İyi Avrupalı Aktris ödüllerini de kazandı. 2010 yılında çekmiş olduğu “Na Putu- Yolda” filmi 60. Berlin Film Festivalinde Altın Ayı ödülüne aday gösterildi. Sinema çevrelerinde 1970'lerden bu yana ayrı bir ekol olarak anılan Bosna Hersek sinemasının, hemen her uluslararası festivalinde adından söz ettiren Jasmila Žbanić, filmlerindeki karakterlerin “siyah- beyaz” olmadığını, gerçek insanların bu kadar basit olmadıklarını söyler. Kolaylıkla kahraman veya aziz olarak nitelenebilecek karakterler yaratmak yerine, zayıf ama cesur ve hoşgörülü karakterlerin hikayelerini anlatmakla ilgilenir.
Ödülleri
● Altın Ayı En iyi film Berlin Film Festivali 2006 “Grbavica”
● Ekümenik Jüri Ödülü Berlin Film Festivali 2006 “Grbavica”
● Barış Filmi Ödülü Berlin Film Festivali 2006 “Grbavica”
● 2005 yılı ZagrebDox Uluslararası Belgesel Film Festivali’nde yarışmalı
bölümde “Slike s ugla Köşeden görüntüler” ile "Veliki pečat Büyük
damga“ en iyi film ödülü
● Soros Vakfı Çağdaş Sanat Ödülü “Autobiografija Otobiyografi”
● Soros Vakfı Çağdaş Sanat Ödülü, “Poslije, poslije Sonra sonra”
● 1998 Saraybosna Film Festivali Özel Ödül, “Noć je, mi svijetlimo /
Artık gece; parlıyoruz”
● New York Expo Film Festivali, Jüri Ödülü “Noć je, mi svijetlimo /
Artık gece; parlıyoruz”
● Alpe Adria Film Festival, Özel mansiyon "Crvene gumene čizme Kırmızı lastik çizme“
● 2006 yılında Saraybosna Kantonu Plaketi
● 21. Saraybosna Film Festivali’nde “Jedan dan u Sarajevu Saraybosna’da bir gün” isimli belegesel film ile insan hakları ödülü.
Filmografi
● Jedan dan u Sarajevu Saraybosna’da bir gün, 2015
● Za one koji ne mogu da govore Sesini Duyuramayanlar İçin 2013
● Otok ljubavi (Die Liebensinsel) Aşk Adası, 2013.
● Na Putu Yolda, 2010.
● Grbavica Esma’nın Sırrı 2006.
● Rođendan Doğum günü, 2004.
● Sjećaš li se Sarajeva Saraybosna’yı anımsıyor musun, 2003.
● Crvene gumene čizme Kırmızı lastik çizme, belgesel film, 2000.
● Ljubav je… Aşk….., 1998.
● Noć je, mi svijetlimo Artık gece; parlıyoruz, belgesel film, 1998.
● Poslije, poslije Sonra sonra 1997.
● Autobiografija Otobiyografi, 1995.
